Daar is tijdens het hele gesprek niets van te merken. Integendeel. Mike is open, vertelt rustig, weloverwogen en zonder enige omhaal. Op zijn zevende werd bij hem de diagnose PDD-NOS vastgesteld.

Mike: ”Ik kon op school heel goed meekomen. Ik heb groep 2 en 3 in een jaar gedaan. Vanaf groep 4 was ik dus een jaar jonger dan de rest, maar dat viel niet zo op omdat ik vrij groot was voor mijn leeftijd. Samen met een andere jongen, waar ik ook goed mee bevriend was, was ik de slimste van de klas. Iedereen vond dat wel bijzonder. We hadden veel lol met elkaar. Maar ik vertoonde blijkbaar wat apart gedrag, want ik moest worden getest. Vanaf dat moment kreeg ik extra begeleiding. Op school werd ik dan tijdens de godsdienstles uit de klas gehaald. Dat vak was blijkbaar niet zo belangrijk. Wel jammer, want ik vond de verhalen uit de bijbel wel leuk. En ook thuis kregen mijn ouders en ik begeleiding. Mijn moeder heeft er ook wel les in gekregen om mij te begrijpen en hoe ze me moet begeleiden. Ik heb wel het idee dat ze er een beetje geobsedeerd mee is geraakt. Dat is aan de ene kant wel jammer, want je voelt je altijd bijzonder. Mijn vader doet de typische vaderdingen. Zoals de barbecue aansteken en klussen.”

De manier waarop autisme merkbaar is, is voor ieder persoon verschillend. Om die reden wordt tegenwoordig gesproken over een autistisch spectrum.

Mike: ”Toen ik op de lagere school zat was ik een beetje een clown. Altijd grappig doen en niets serieus nemen. Ik had wel vrienden en we maakten veel grappen en deden ongepaste dingen. Normaal gezien ontdek je wat wel en niet kan, maar dat ging bij mij niet vanzelf. Zo rond het begin van de pubertijd begon ik mij te realiseren dat ik het gewoon vaak niet begreep en heel goed moest opletten op hoe anderen het deden.”

Op een speciale school
kun je normaal gedrag
ook niet afkijken

Mike Träumer

Na de lagere school wordt besloten dat Mike naar het speciaal voortgezet onderwijs moet.

Mike: “Qua intelligentie had ik eigenlijk naar het VWO gemoeten, maar dat kon niet op die school. Dus ben ik HAVO gaan doen. Ik ben toen denk ik wel een beetje lui geworden. Ik begon met negens en tienen en dat werd ieder jaar minder. Ik had weinig uitdaging en begon een beetje een depressie te krijgen. Mijn sociale leven begon ook wat terug te lopen. Doordat ik steeds meer ging spijbelen kwam ik in aanraking met de leerplichtambtenaar. Ik vraag me af of het wel zo goed is geweest dat ik naar het speciaal onderwijs ben gegaan. Het heeft me wel tegengehouden in mijn ontwikkeling en je kunt ‘gewoon’ gedrag ook niet afkijken met allemaal bijzondere kinderen om je heen. Vooral op sociaal vlak heb ik veel moeten leren.

Mensen aankijken, begrijpen wat mensen nu eigenlijk van je willen weten, je mengen in gesprekken. Initiatief nemen in gesprekken is ook lastig, maar als je altijd afwacht gebeurt er natuurlijk niet zo veel. Dan heb je minder contact, terwijl je het wel graag wilt. Ik ben altijd wel heel bewust bezig geweest mezelf te ontwikkelen en het gewoon te proberen. Ik leer wel! Dat is mooi.”

Het proces van zelfstandig worden verloopt moeizaam. Thuis regelt vooral zijn moeder te veel voor hem en hij krijgt steeds minder motivatie om dingen te doen. In vervolg op de HAVO gaat Mike naar het VWO op de VAVO, maar het ging steeds slechter met zijn ritme en zijn motivatie om naar school te gaan.

Mike: ”Om zelfstandiger te worden ben ik op mijn 17^e naar een groepswoning gegaan van Riwis. Dat was in het begin wel spannend, maar ook leuk. Je wordt aan het werk gezet en gecoacht om zelf dingen te doen. Ik heb VWO Nederlands afgerond en daarna naar de Saxion Hogeschool in Deventer gegaan om de studierichting HBO-ICT te doen. Daar ben ik na een jaar weer mee gestopt. Het is voor mij heel moeilijk om initiatief te nemen en mezelf te forceren met dingen aan de slag te gaan. Vooral als ik het wat minder interessant vindt. En bij een studie zijn er ook altijd wel wat vakken die wat minder leuk zijn. Ik heb anderen nodig om me daarbij te helpen. Vorig jaar ben ik verhuisd van de groepswoning naar dit nieuwe gebouw van Riwis met zelfstandige studio’s en begeleiding. Daar ben ik blij mee. Ik woon nu veel zelfstandiger dan in de groep. Iedere week neem ik mijn takenlijst door met mijn coach en ze doen een kamercheck om te kijken of het wel netjes is. Dat gaat wel redelijk goed, alleen laat ik de afwas altijd staan.”

Doordat je niet alles direct
begrijpt, heb je minder contact,
terwijl je het wel graag wilt

Mike Träumer

Als we terug wandelen vertelt Mike dat hij droomt van een goede stabiele baan. Een normaal fatsoenlijk leven en goede sociale contacten. Hij volgt nu een studie als webdesigner, iets wat hem goed bevalt en bij hem past. ”Ik heb nu een uitkering, maar dat wil ik niet en ik ben bezig een stap te maken om zelfstandiger te gaan wonen. Ik ben nu op zoek in het centrum van Doetinchem. Een eigen appartement met ondersteuning van een coach. Dat heb ik nog wel even nodig. Dat is niet mijn einddoel, maar ik heb geleerd dat ik niet te grote stappen moet willen maken. Als dingen mislukken wordt je motivatie al snel beschadigd. Maar stap voor stap gaat het wel lukken!”