Kun je iets vertellen over hoe dit initiatief is ontstaan?
‘Net als in de rest van Nederland is er ook in deze regio een grote behoefte aan geschikte woonconcepten voor mensen met een zorgvraag. Als het thuis niet meer gaat, om welke reden dan ook, komen mensen in beeld bij maatschappelijke organisaties. De behoefte aan uitbreiding leefde dus niet alleen bij ons als zorgorganisatie, maar ook bij de gemeente en bij de woningcorporaties. In de gesprekken die we hadden, was al wel snel duidelijk dat we geen traditioneel verpleeghuis wilden maken. Ieder om zijn eigen redenen. Voor mij persoonlijk is de drijfveer dat ik zelf nooit naar een verpleeghuis zou willen. Ik heb gemerkt dat juist persoonlijke drijfveren een prima ijkpunt zijn om je te laten inspireren. Hoe goed de zorg en onze intenties ook zijn, vanaf het moment dat je in een verpleeghuis woont, word je onderworpen aan een systeem. Het is mijn overtuiging dat we het ook om kunnen draaien. Dat het persoonlijke leven van bewoners voorop staat en dat wij daar de zorg en ondersteuning bij leveren die gewenst of noodzakelijk is. Ik weet nog dat Stefan van Schaik, bestuurder bij Wooncompagnie, als drijfveer om te veranderen het voorbeeld noemde dat partners van elkaar worden gescheiden als het thuis niet meer gaat. Het gaat in zo’n geval om zijn huurder waar zich dat afspeelt. Hij voelt zich betrokken bij het welzijn van zijn huurders en hij zou dat graag anders zien vanuit zijn rol als corporatie.’ 

We hebben echt iets nieuws gemaakt
en ik heb gemerkt dat persoonlijke
drijfvereneen prima ijkpunt zijn
om je te laten inspireren.

monique cremers

Hoe maak je van zo’n gezamenlijke noodzaak vervolgens een samenwerking?   
Door met elkaar te praten over de mensen om wie het gaat., Iedere partij herkent  dat het om zijn eigen ‘klant’ gaat en dat je het, gezien de complexiteit, alleen samen kunt oplossen. Bij ons was het ook vrij snel duidelijk dat we het ‘anders’ wilden gaan doen. Zo hadden Stefan van Schaik en Fred de Boer, bestuurder bij De Vooruitgang, bijvoorbeeld al snel de houding dat de corporaties de huisvesting op zich zouden nemen en wij het vertrouwen kregen als zorgaanbieder. In de zoektocht naar beelden die pasten bij onze ambitie, zijn we met FAME in contact gekomen. Ik weet nog dat we op een hele mooie, warme zomerdag met z’n allen in een busje zijn gestapt om in Nijmegen naar een project van ZZG en Talis te gaan kijken. Dat was heel inspirerend en sloot aan op onze beelden. Op die manier creëer je een soort gemeenschappelijk verlangen om het echt te gaan doen. We hebben toen aan FAME gevraagd ons in het vervolgtraject te begeleiden. In de uitwerking van het concept kun je vervolgens niet alles tot op de letter afdekken. Dan wordt het juristerij. We zijn er in geslaagd om op basis van een gezamenlijke intentie en een gezamenlijke verantwoordelijkheid de juiste afspraken te maken.’ 

Bewoners wonen hier op basis van een
VPT en huren rechtstreeks van de woningcorporatie.

monique cremers

Kun je een voorbeeld geven van zo’n afspraak? 
Onderdeel van het totaalproject is een beschermde woonvorm met veertig appartementen voor mensen met een intensieve zorgvraag (ZZP 5 en hoger). Omdat we mensen willen ondersteunen in hun eigen manier van leven is de woning gewoon van de bewoner en kunnen mensen hier met een Volledig Pakket Thuis (VPT) zelf hun eigen appartement huren. Dat is een tweekamer-appartement met woonkamer, keuken, slaapkamer en badkamer en geschikt voor het verlenen van intensieve zorg. We hebben het voor elkaar gekregen dat de bewoner die woning, inclusief ontmoetingsruimten, gewoon huurt van de woningcorporatie binnen de sociale huurgrens. Voor deze doelgroep is dat echt vernieuwend. Wat de corporatie van ons heeft gevraagd is dat wij garant staan voor leegstand, omdat de bewoners in de praktijk wel via onze organisatie komen wonen. Ik vind dat logisch, dus daar kom je uit. Specifieke eisen die noodzakelijk zijn voor deze doelgroepen, zoals brandveiligheid en bewonersveiligheid, worden door ons gezamenlijk aangepakt en we hebben afgesproken wie wat daarin betaalt.’

Hoe loopt het nu in de praktijk?
‘We hebben naar mijn mening een goede basis gelegd om onze gezamenlijke visie waar te kunnen maken. Veertig appartementen voor mensen met een intensieve zorgvraag en 61 toegankelijke appartementen voor mensen die, naast een geschikte woning, een persoonlijk arrangement voor zorg, diensten en ontmoeten nodig hebben. Ook in deze appartementen kunnen we intensieve zorg verlenen. De gemeente is binnen het totaalconcept verantwoordelijk voor ‘Culicafé De Ontmoeting’ dat als sociale onderneming wordt gerund door bekende ondernemers uit Volendam. Bewoners zijn heel enthousiast, maar voor ons is dit project nog lang niet af.’
 

Het team is voortdurend bezig elkaar alert
te houden omhet niet van bewoners en
hun netwerk over te nemen.

monique cremers

Wat bedoel je daar mee?
‘We zijn ons er als partners allemaal van bewust, dat als je mensen met een zorg- of ondersteuningsvraag gewoon mee wilt laten doen in de samenleving, je veel moet investeren in het tot stand brengen van lokale verbindingen. Zoals ik al zei zijn wij dat als zorgorganisatie helemaal niet gewend. Bij de beschermde woonvorm zijn we met een multidisciplinair team 24-uur per dag aanwezig. Het team is voortdurend bezig elkaar alert te houden om het niet van bewoners en hun netwerk over te nemen. Eerst kijken wat mensen zelf kunnen en hoe ze het willen oplossen en dan aanvullen waar dat nodig is. We hebben als samenwerkende partijen een kwartiermaker aangesteld om lokale verbindingen te leggen als spin in het web tussen bewoners, het netwerk van bewoners, de buurt, maatschappelijke organisaties en ondernemers. Die rol moet zich echt nog ontwikkelen. De kwartiermaker is bijvoorbeeld bezig met het oprichten en inrichten van een bewonersvereniging. Ook voor de mensen in de beschermde woonvorm. De buurtkamers worden gehuurd door de bewoners zelf, dus wij helpen hen om zelfstandig te blijven. We hebben ook een stuurgroep ingericht met de gemeente en de corporaties waarin we praktijkcasussen bespreken en samen oplossingen bedenken voor dingen die nog niet goed lopen. Dat lukt alleen als je bereid bent je niet terug te trekken achter je eigen regeltjes. Als we deze beweging er niet in zouden brengen, ben ik er van overtuigd dat je zo weer een nieuw instituut hebt gecreëerd.
Het is echt heel mooi dat dit kan in Volendam.’