Landje van Pelgrim: beschut én beschermd wonen op Texel
Het aantal ouderen in Nederland stijgt gestaag. Zo ook op het Noord-Hollandse eiland Texel. Daarbij komt dat de bewoners van Texel sterk aan hun eiland gehecht zijn en graag op het eiland oud willen worden. Om aan deze wens en de groeiende vraag naar wonen met zorg op Texel te kunnen blijven voldoen, heeft zorgorganisatie Omring woningcorporatie Woontij gevraagd te participeren in de plannen voor het ontwikkelen van 69 wooneenheden voor mensen met een zorgvraag op ‘Landje van Pelgrim’, een kavel op de hoek van de Pontweg en Gasthuisstraat in Den Burg. Woontij heeft hierop positief gereageerd en HevoFame integraal opdracht verstrekt voor zowel stedenbouw, architectuur, planontwikkeling, projectmanagement en directievoering.
Doelgroep en programma
Uit het marktonderzoek van HevoFame blijkt dat ouderen met een zorgbehoefte steeds langer thuis blijven wonen. Door verschillen in sociale en culturele achtergrond, verschillen in besteedbaar inkomen en verschillende ondersteuningsbehoeften zal de wens aan diversiteit in geschikte huisvesting ook toe gaan nemen. Om aan deze maatschappelijke veranderingen gehoor te geven, streven Omring en Woontij naar een goede mix van wonen en zorg op ‘Landje van Pelgrim’, waarin de wensen van de toekomstige bewoners centraal staan. Dit resulteert in een gebiedsontwikkeling met woningen bestemd voor diverse doelgroepen (van mensen met een intensieve zorgvraag tot mensen met een lichte ondersteuningsbehoefte).
Er zijn door de studio van HevoFame enkele modellen uitgewerkt conform het PvE van Woontij en Omring, waaruit een voorkeursontwerp is gekozen met het volgende programma:
1. Een gebouw bestemd voor Beschermd Wonen
voor mensen met een zware, 24-uurs zorgvraag.
Het gebouw bestaat uit 32 tweekamerappartementen met ieder een eigen woonkamer, slaapkamer, keuken en badkamer, verdeeld over twee bouwlagen. Iedere bouwlaag bestaat uit twee woonclusters van 8 appartementen. Per cluster is er een leefkeuken en aparte zithoek gesitueerd, waar bewoners elkaar kunnen ontmoeten en samen kunnen eten. Ook ligt er rond het gebouw een besloten tuin, enkel toegankelijk voor bewoners;
2. Een gebouw bestemd voor Wonen met een Plus,
voor mensen met een lichte zorgvraag op afroep.
Bestaand uit 27 2,5-kamerappartementen met een eigen woonkamer/keuken, slaapkamer, badkamer en berging (tevens mogelijk 2e slaapkamer), verdeeld over drie bouwlagen. Op de begane grond is er plaats voor twee grote bergingen voor onder andere scootmobiels en fietsen. Ook is er een tuinkamer terug te vinden, voor ontmoeten en gezamenlijke activiteiten. Het gebouw telt drie bouwlagen.
3. 8 levensloopbestendige ‘woonaltijd-woningen’
van twee bouwlagen met kap.
Flexibel in te delen naar de wens van de bewoner. Zowel de woon-, slaap- als badkamer zijn op de begane grond gesitueerd.
Ruimtelijke onderbouwing en ontwerp
Het concept is opgezet vanuit de visie dat kwetsbare ouderen en hun partner en familie onderdeel uit blijven maken van de gemeenschap, betrokken blijven bij de activiteiten die in het dorp plaatsvinden en in staat worden gesteld andere dorpsgenoten te blijven ontmoeten. Daartoe is een woonomgeving ontworpen die zowel beschutting biedt als verbinding legt met het dorp. Dit is ruimtelijk vertaald naar een beschutte gemeenschappelijke binnentuin met een hoogwaardige parkachtige opzet en kwaliteit. Deze tuin vormt het hart van de ruimtelijke opzet van het plan. Dit centrale gebied is autoluw, alleen (huis-)artsen en taxi’s mogen tot aan de voordeur rijden. Alle gebouwen in het plan hebben een fysieke en/of visuele verbinding met deze tuin.
Het woongebouw Wonen met een Plus vormt met drie bouwlagen een duidelijke begeleiding van de Gasthuisstraat en schermt de achtergelegen lagere bebouwing en tuin visueel af. Met deze positie schermt het gebouw ook de heersende zuidwester wind af. Het woongebouw Beschermd Wonen ligt aan de noordzijde van de binnentuin, beschut achter het woongebouw voor Wonen met een Plus. Het rijtje grondgebonden levensloopbestendige woningen ligt aan de oostzijde en sluit met de achtertuinen aan op die van de bestaande woningen aan de oostzijde van de locatie. De bestaande houtwal langs de Pontweg op de westgrens van de kavel wordt in hoofdlijnen gehandhaafd en dient als groene buffer. Deze groene buffer werkt als visueel filter en is een onlosmakelijk onderdeel van de architectuur en beleving van de kavel, zowel vanuit het omliggende landschap als vanuit de locatie gezien.
In het architectonisch ontwerp wordt gebruik gemaakt van typisch Texelse elementen, zoals een lichte, gemêleerde bouwsteen en een kap voor het gebouw voor Wonen met een Plus en de woonaltijd-woningen. Deze kap verwijst naar de Texelse stolpboerderijen en schapenboeten. Ook voor de verdere kleurstelling en het materiaalgebruik wordt gekeken naar wat past binnen de omgeving. Doordat Woontij duurzaamheid en wooncomfort hoog in het vaandel heeft staan, wordt onderzocht of beide appartementencomplexen conform het principe passief bouwen (een concept waarbij de warmte van de zon, bewoners en apparatuur en het minimaliseren van warmteverlies centraal staan) kunnen worden uitgevoerd.
Teamleden betrokken bij dit project
