Leefbaarheid in de wijk: samen anders denken en doen
Relatiemagazine 360°, najaar 2024, rubriek 'Vanuit het nulpunt', aan het woord: Bart Bakker.
6 februari 2025
De leefbaarheid van onze wijken is een gezamenlijke verantwoordelijkheid die vraagt om innovatieve samenwerking. De ADDO-aanpak - Anders Denken, Doen en Organiseren - biedt een waardevol kader om (complexe) vraagstukken in zorg, welzijn en wonen effectief aan te pakken. Het belangrijkste kernprincipe van deze aanpak is de menselijke maat. De inwoners van deze wijken zijn niet slechts bewoners, cliënten of patiënten, maar nemen zelf regie over hun leven. Beroepskrachten sluiten daar waar nodig op aan.
ADDO start altijd vanuit een maatschappelijke urgentie. De aanpak die we daarbij gebruiken is radicaal eenvoudig en bestaat uit drie ogenschijnlijk simpele vragen: Wat wil je? Wat kan? Wat heb je nodig? Met de eerste vraag vergroot je eigenaarschap, de tweede geeft heldere kaders en perspectief en de laatste nodigt uit tot gelijkwaardige samenwerking. Door dus niet uit te gaan van het aanbod, maar te acteren op de vraag, dragen mensen actief bij aan de leefbaarheid van hun omgeving.
Dat klinkt misschien als een open deur, maar dat is het helaas niet. Het systeem is nu namelijk zo ingericht dat het sociale domein wordt ‘afgerekend’ op het aanbod (lees product) dat iedere organisatie afzonderlijk moet leveren, in plaats van het effect dat samenwerken kan opleveren. Door dit om te draaien creëer je een enorm sterke basis voor gezamenlijke verantwoordelijkheid en betrokkenheid. Dat vereist wél dat we buiten de traditionele grenzen van onze eigen organisaties denken. Hiervoor is een basis van vertrouwen en wederzijds begrip nodig op iedere laag.
Het principe van actieleren, oftewel leren door te doen, is daarbij cruciaal. We zetten projecten op, reflecteren op de resultaten en passen aan waar nodig. Hierbij maken we helder onderscheid tussen inhoud en proces. We vertrouwen op de expertise die inwoners en beroepskrachten meebrengen en laten de vraag bepalen welke expertise er nog meer nodig is. Door te evalueren op het proces zie je wie er doet wat men zelf heeft afgesproken. Deze leercultuur stelt ons in staat om snel in te spelen op de behoeften van de wijk. Het andere bijkomende voordeel is dat we geen ideeën achter een bureau hoeven te bedenken, maar de vraag waar behoefte aan is ook daar ophalen waar die nodig is.
Bart Bakker is eigenaar van Anders Denken, Doen en Organiseren (ADDO). Hij ambieert transitie in de zorg voor zowel gemeenten als instellingen zó vorm te geven dat de mens daadwerkelijk en duurzaam centraal staat. Meer informatie en praktijkvoorbeelden van ADDO zijn te vinden in het boek ‘Anders denken, doen en organiseren; Missiegedreven innovatie vanuit het sociaal domein’, dat hij in co-auteurschap schreef.
Relatiemagazine
Dit artikel is opgenomen in ons relatiemagazine 360°, najaar 2024.
