Wat kun je met data als het om gebouwen gaat?

7 juli 2025

Data-analyse kan hierin veel betekenen. Het helpt om risico’s te herkennen, kansen te zien en keuzes beter te onderbouwen. Maar dan moeten de gegevens wel op orde zijn. En daar wringt vaak de schoen.

Gebouwdata verzamelen

Veel gebouwdata zijn versnipperd opgeslagen: op verschillende plekken, in verschillende formats, bij verschillende afdelingen of bij externe partijen. Daardoor wordt veel tijd besteed aan het bij elkaar zoeken van de juiste gegevens. In een gesprek gaat het vaak om de vraag: ‘Hebben we wel de goede cijfers?’, terwijl het zou moeten gaan over strategie en toekomst. Dat is zonde van de tijd én van de kansen.

Wat levert goede data-analyse op? 

Als de data goed zijn verzameld en gestructureerd, ontstaat ruimte voor echte analyse. En die biedt veel voordelen:

• Risico’s worden inzichtelijk. Denk aan achterstallig onderhoud, verouderde installaties of gebouwen die niet meer voldoen aan de eisen.
• Kansen komen in beeld. Bijvoorbeeld mogelijkheden voor multifunctioneel gebruik, herontwikkeling of verduurzaming.
• Efficiëntie neemt toe. Data laat zien waar processen slimmer kunnen, of waar middelen effectiever kunnen worden ingezet.
• Besluitvorming wordt objectiever. Data helpt om keuzes te maken gebaseerd op feiten in plaats van op gevoel of uit gewoonte.

Hoe kom je tot betrouwbare inzichten?

De sleutel ligt in een gestructureerde aanpak: eerst inventariseren welke gegevens er zijn, dan zorgen dat alles op één plek samenkomt, en vervolgens analyseren wat die gegevens vertellen. Het gaat niet alleen om oppervlakkige informatie als vierkante meters of bouwjaar, maar juist ook om gebruik, energieverbruik, onderhoudsstaat en toekomstige behoeften. Als al deze gegevens gecombineerd worden, ontstaat een totaalbeeld dat inzicht en richting geeft.

Wat is het voordeel van een dashboard?

Met een dashboard maak je data direct toegankelijk. In plaats van dikke rapporten of losse Excelsheets zie je de kerninformatie in één overzicht, vaak visueel weergegeven met kaarten, tabellen of grafieken. Je kunt filteren op thema’s of scenario’s met elkaar vergelijken. Hierdoor worden trends en knelpunten sneller zichtbaar, waardoor het makkelijker wordt om verschillende toekomstscenario’s tegen elkaar af te wegen.

Voor wie is dit interessant?

Data-analyse is relevant voor iedereen die verantwoordelijk is voor huisvesting: van gemeenten tot schoolbesturen, van beleidsmakers tot gebouwbeheerders. Juist als er meerdere belangen spelen - zoals kwaliteit, duurzaamheid, budget en gebruiksgemak - helpt het om de feiten helder voor ogen te hebben. Dan wordt het makkelijker om draagvlak te creëren en besluiten te onderbouwen.

Betrouwbare aanpak?

Een goede analyse begint bij de basis: actuele en betrouwbare data. Dat betekent dat je eerst scherp moet krijgen wat er is, wat klopt en wat ontbreekt. Vervolgens moeten die gegevens logisch en toegankelijk worden samengebracht. Pas daarna kun je echt gaan kijken naar verbanden, scenario’s en keuzes. Dankzij deze stapsgewijze aanpak ontstaat een solide basis, waardoor je de samenhang beter kunt overzien en met vertrouwen onderbouwde keuzes kunt maken.

Inhoudelijk gesprek

Een datagedreven aanpak zorgt ervoor dat gesprekken veranderen. In plaats van discussies over aannames of meningen, kijk je samen naar dezelfde cijfers. Dat maakt het gesprek constructiever en inhoudelijker. Ook geeft het houvast bij het nemen van lastige beslissingen: welke multifunctionele accommodatie, sporthal of school heeft als eerste recht op renovatie, waar zit ruimte voor uitbreiding, waar kan juist worden afgebouwd?

Slim datagebruik

De verwachting is dat datagedreven werken de komende jaren steeds belangrijker wordt in het maatschappelijk vastgoed. De urgentie om duurzaam, doelmatig en verantwoord te bouwen en beheren neemt toe. Tegelijk wordt het budget vaak krapper en moeten keuzes beter worden onderbouwd. Door data slim te gebruiken, kunnen organisaties wendbaarder en slagvaardiger opereren. En dat is precies wat nodig is in een snel veranderende omgeving.

Integrale Huisvestingsplannen (IHP’s)

Specifiek voor het Integraal Huisvestingsplan (IHP) is een specialistische database ontwikkeld. Het bijbehorende dashboard biedt gemeenten en schoolbesturen helder inzicht in hun eigen huisvestingssituatie. Hierdoor kunnen keuzes beter onderbouwd worden, wat resulteert in kostenbesparingen en een efficiënter IHP-proces.

Ook geeft dit dashboard gemeenten en schoolbesturen inzicht in de eigen situatie ten opzichte van de landelijke situatie.

Relatiemagazine

Dit artikel is opgenomen in ons relatiemagazine 360°, voorjaar 2025.

Ook interessant

---