Onderwijs en zorg onder één dak
Bijzonder kenniscentrum speciaal onderwijs in Oud-Beijerland.
3 december 2019
Samen speciaal: dat is het motto van het nieuwe Kenniscentrum Speciaal Onderwijs in Oud-Beijerland. Vanaf 2021 zijn twee scholen voor speciaal basisonderwijs, een school voor speciaal (voortgezet) onderwijs, specialistische kinderopvang en een zorginstelling gehuisvest onder één dak. Deze bundeling van kennis en expertise zorgt dat er intensief samengewerkt wordt om kinderen van 0 tot 18 jaar de beste begeleiding te bieden. Maar hoe kom je van visie naar ontwerp en de bouw van zo’n Kenniscentrum?
Bijzonder is dat HEVO niet denkt vanuit ‘stenen’, maar juist vanuit de behoeften van alle gebouwgebruikers.
De belangrijkste bouwsteen van dit nieuwe Kenniscentrum is de overtuiging dat samenwerking belangrijke meerwaarde heeft. De ZML-school De Ark, SBO Willem-Alexanderschool, OBS Het Pluspunt en kinderdagcentrum Symfonie vinden dat elk kind in de Hoeksche Waard op het eigen eiland onderwijs moet kunnen volgen. Ze zagen ook in dat het delen van hun expertise meerwaarde heeft voor kinderen. Dat werd het fundament van de ontwikkeling van het Kenniscentrum.
Kernwaarden
Maar hoe kom je van zo’n goed voornemen naar een concreet samenwerkings- en bouwplan? Want in de praktijk zijn er praktische struikelblokken en heb je te maken met verschillende werkwijzen, doelgroepen en culturen. Daarom schakelden de drie partners HEVO uit ’s-Hertogenbosch in. Deze organisatie heeft ruime ervaring in procesbegeleiding van vastgoedprojecten in het onderwijs.
Kenniscentrum speciaal onderwijs
Alle zorg op één plek: dat is de kracht van het Kenniscentrum Speciaal Onderwijs in Oud-Beijerland. Kinderen van 0 tot 18 krijgen hier onderwijs, opvang en begeleiding op maat. Daarmee is de zorg voor deze kinderen geconcentreerd op één plek. Dat is fijner voor kinderen, ouders én medewerkers. Alle zorg, kennis en kunde is voortaan gehuisvest onder één dak, waardoor kennisuitwisseling sneller en beter verloopt. Dat komt de begeleiding en ontwikkeling van deze kinderen ten goede.
De eerste stap in het proces was dan ook het inventariseren welke behoeften er bij de verschillende gebruikers waren. Nog belangrijker was dat tijdens de procesbegeleiding gefocust werd op de expertises van de verschillende organisaties. Zo werd helder wat de meerwaarde van elke partij is en hoe de drie partners elkaar in de praktijk kunnen versterken. Deze meerwaarde is beschreven in de gezamenlijk ontwikkelde kernwaarden:
- Het optimale uit ieder kind halen.
- Elk kind krijgt passend onderwijs.
- Kinderen doen sociale vaardigheden op.
- We delen, waarderen en respecteren elkaars expertise en professionaliteit.
- We zijn een partner voor ouders in opvoeding, onderwijs en ontwikkeling.
Huisvestingsconcept
Het huisvestingsconcept is hét fundament van een bouwproces. Het is ook het moment waarop je de gezamenlijke kernwaarden en wensen gaat vertalen naar doordachte, praktische oplossingen. Als je, zoals in dit geval, met meerdere partners gaat bouwen is het belangrijk om de focus te houden op het einddoel. Vanuit haar ervaring en expertise ondersteunde HEVO bij het formuleren van het huisvestingsconcept. Belangrijk uitgangspunt was dat de betrokken specialisten (zoals logopedist, fysiotherapeut, orthopedagoog en spelagoog) een zichtbare plek in het Kenniscentrum krijgen. De aanwezigheid van deze specialisten is een belangrijke meerwaarde van het Kenniscentrum. Kinderen krijgen nu op één plek alle ondersteuning die ze nodig hebben. Doordat de kinderen geen reistijd meer naar specialisten hebben, krijgen ze per saldo meer onderwijstijd. Om de onderlinge samenwerking te bevorderen krijgt het Kenniscentrum uitwisselbare klaslokalen. Zo worden ook de beschikbare ruimten optimaal benut. Aanvullende belangrijke criteria: prikkelarme ruimten en voldoende rustruimten voor de verschillende doelgroepen.
Ontwerp en financiering
De volgende stap was het vertalen van de huisvestingsvisie naar een passend ontwerp. HEVO ondersteunde bij de selectie van de architect. Met de opgestelde selectie- en beoordelingscriteria kon het Kenniscentrum weloverwogen kiezen voor Valtos Architecten en Adviseurs B.V. Dit resulteerde in een ontwerp waarin de behoeften van de leerlingen centraal staan: duidelijke routing, rustige kleuren en prikkelarme ruimten. Daarnaast is duurzaamheid een belangrijke factor in het ontwerp. Het Kenniscentrum wordt gebouwd van duurzame, natuurlijke materialen. De zonnepanelen op het dak zorgen dat de school zelfvoorzienend is in de energiebehoefte. Dit draagt ook op de lange termijn bij aan een gezonde financiële exploitatie van het Kenniscentrum. De financiering van dit Kenniscentrum was binnen de strakke financiële kaders een hele uitdaging. Logisch dus dat de partners behoefte hadden aan zekerheid in prijs, planning en kwaliteit. HEVO heeft veel ervaring met het realiseren van onderwijsvastgoed op basis van Risicodragend Projectmanagement. De partners van het Kenniscentrum kozen voor deze constructie. Logisch, want ze willen niet alleen het beste uit hun leerlingen halen, maar ook uit hun nieuwbouw!
In de media
Dit artikel is gepubliceerd in Schooldomein, december 2019.
Ook interessant
