Gedroomd schoolgebouw voor KPO Kindcentrum De Stappen

Innovatief concept ‘Mijn school’ toegepast.

11 maart 2021

‘Alles voor jouw kind onder één dak. Het kloppend kinderhart van Wouw.’ Dat is het motto van KPO Kindcentrum De Stappen. Daar hoort ook een nieuw schoolgebouw bij dat hier precies op aansluit. De ontwikkeling van het kindcentrum was een proeftuin van begin tot eind en bood daarmee inspiratie voor het innovatieve concept ‘Mijn school’ dat door HEVO ontwikkeld wordt.

Met 'Mijn school' ontwikkelt HEVO een proces waarin tijd en ruimte is om onderwijsdromen te formuleren en visualiseren en waar kinderen en leerkrachten centraal staan. De dromen worden vervolgens concreet uitgewerkt tot een bouwgericht ontwerp. Dit leidt tot een schoolgebouw dat volledig past bij de identiteit van de school. Zo wordt de school een plek waar kinderen zich onbelemmerd kunnen ontwikkelen en nog beter tot bloei komen.

KPO Kindcentrum De Stappen stelt een doorgaande ontwikkelingslijn van 0 tot 13 jaar centraal. De komende tijd stapt zij langzaam over van het huidige leerstofjaarklassensysteem naar een meer kindgerichte aanpak, want elk kind is uniek en verdient maatwerk. HEVO kreeg de ruimte van KPO om een alternatief ontwerpproces te doorlopen, waarin elementen van 'Mijn school' in de praktijk gebracht zijn. 'Het is bijzonder dat er op deze manier écht gekeken is naar hoe een gebouw een meerwaarde voor en aanvulling kan zijn op het leerconcept', aldus Resi Beentjes, unitmanager van Kober Kinderopvang.

Ruimte voor ontwikkeling

Een traditioneel ontwerpproces begint meestal met een Programma van Eisen, waarin kaders van tevoren worden vastgesteld. KPO Kindcentrum De Stappen wilde een ander onderwijsmodel integreren. De vraag was echter nog hóe zij dat precies wilde doen. Daarop is besloten het onderwijsmodel tijdens het ontwerpproces concreter in te vullen door het visueel te maken en te werken met voorbeelden uit de praktijk. Het ontwerpproces van het nieuwe schoolgebouw is dus van start gegaan met een nog niet volledig vastgesteld en uitontwikkeld Programma van Eisen. Door de strikte kaders los te laten, is er ruimte gecreëerd voor de ontwikkeling van het onderwijsmodel én het schoolgebouw. “Door middel van een vormvrije dialoog hebben we bijvoorbeeld op een innovatieve manier de architect geselecteerd”, vertelt Hester van Berkel, adviseur vastgoed huisvesting facilitair bij KPO Roosendaal. “Zo hebben we niet vastgehouden aan traditionele referenties en ontwerpvaardigheden, maar mocht de architect de leerkrachten en leerlingen in zijn aanpak centraal stellen.”

Aansluiten op belevingswereld

Een typisch element van ‘Mijn school’ is het betrekken van de leerlingen in het ontwerpproces. In een workshop met de architect heeft een groep leerlingen bijvoorbeeld een droomplan mogen inbrengen. Zo kwam heel nadrukkelijk naar voren dat de kinderen ook graag buiten les zouden krijgen. Op een later moment konden zowel leerlingen als leerkrachten met een vr-bril het nieuwe schoolgebouw visueel beleven en hier feedback op geven. Zo konden ze virtueel ervaren wat verschillende ruimte-indelingen doen met een schoolgebouw. Kinderen gaven bijvoorbeeld aan dat zij het leuk vinden om op een alternatieve manier naar boven te gaan door middel van een klimwand en dat een brasserie met keuken wel op ‘kookhoogte’ voor kinderen gemaakt moet worden. In het ontwerp is nu naast de trap een extra zone met klimmuur ontwikkeld.

Op een later moment konden zowel leerlingen als leerkrachten met een vr-bril het nieuwe schoolgebouw visueel beleven en hier feedback op geven.

Vrijheid voor ontwikkeling

KPO Kindcentrum De Stappen heeft de ambitie om opvang, zorg en onderwijs in één gebouw onder te brengen. Daarnaast wil zij overstappen van onderwijs in vaste groepen naar een meer kindgerichte groepsoverstijgende aanpak. Om te onderzoeken hoe dit er in de praktijk uit kan zien, zijn tijdens het ontwerpproces referentieprojecten bezocht, waar gewerkt wordt met alternatieve leeromgevingen. “Doordat niet alle kaders vooraf zijn vastgesteld, ging het schuifje vanuit de visie op de leeromgeving tijdens het proces steeds verder open”, stelt Rini Damen, directeur van KPO Kindcentrum De Stappen. “Het hele proces kenmerkt zich door ruimte en vrijheid, die we als school en kinderopvang krijgen om onze visie op het onderwijs uit te werken. Het gebouw kan straks meebewegen met toekomstige ontwikkelingen.”

‘Het is míjn school’

Het concept ‘Mijn school’ heeft geleid tot een vloeiend proces, waarbij er door continue aandacht voor inspiratie en beleving in een ontwerpproces een nieuw schoolgebouw ontstaat dat volledig aansluit op de wensen van de eindgebruikers. En natuurlijk zorgt HEVO er ook voor dat het gebouw technisch aan alle moderne eisen voldoet. Eind januari 2021 is gestart met de bouw en ook tijdens het bouwproces blijven de eindgebruikers centraal staan. Voor KPO Kindcentrum De Stappen is het eindresultaat straks een kleinschalig, duurzaam, warm en natuurlijk schoolgebouw, waar kinderen van 0 tot 13 jaar de hele dag kunnen leren en spelen. En doordat er in het ontwerp heel bewust rekening gehouden is met de behoeften van de gebruikers, is het straks een plek waar zij zich thuis voelen en waarvan zij met recht kunnen zeggen dat het ‘hún school’ is.

Wat is 'Mijn School'?

Met ‘Mijn School’ ontwikkelt HEVO een slim proces waarin wij samen met teamleden en leerlingen van de school de onderwijsvisie vertalen naar een schoolgebouw op maat, een schoolgebouw dat volledig past bij de identiteit van uw school. En misschien nog wel belangrijker: bij de kinderen.

Een proces gericht op inspiratie en beleving. Zo wordt de school een plek waar kinderen zich thuis voelen, zich onbelemmerd kunnen ontwikkelen op didactisch en sociaal-emotioneel gebied en hierdoor nog beter tot bloei komen.