KPO Kindcentrum De Stappen in Wouw heeft een nieuw gebouw. Het open, lichte schoolgebouw met veel speelse elementen biedt onderdak aan kinderen van 0-13 jaar en werkt in een doorgaande lijn met een nieuw onderwijsconcept.
5 juni 2023
‘Alles voor jouw kind onder één dak. Het kloppend kinderhart van Wouw.’ Dat is het motto van KPO Kindcentrum De Stappen; het credo is dat elk kind uniek is en maatwerk verdient. Het nieuwe schoolgebouw sluit aan bij de nieuwe visie op onderwijs. Het onderwijsconcept is tijdens het ontwerpproces concreter ingevuld en visueel gemaakt. De ontwikkeling van het kindcentrum was een proeftuin van begin tot eind en bood daarmee inspiratie voor het innovatieve concept ‘MijnSchool’ dat door HEVO ontwikkeld is. HEVO heeft ook het bouwmanagement verzorgd, RoosRos Architecten vertaalde het concept in een kleinschalig, warm en natuurlijk schoolgebouw, waar kinderen van 0 tot 13 jaar de hele dag kunnen leren en spelen.
Eigen kinderopvangtak
Het nieuwe gebouw vervangt het gebouw op de oorspronkelijke locatie aan de Kloosterstraat in Wouw. Directeur Rini Damen: ‘KPO heeft in 2016 in het strategisch beleidsplan bepaald om een aantal scholen om te vormen tot kindcentra. Ik kwam in 2017 bij De Stappen en we zijn toen gestart met het concretiseren van de missie en visie naar een onderwijsconcept, waarbinnen de doorgaande onderwijs- en ontwikkelingslijn van kinderen van 0 tot 13 jaar centraal staat. Samen met HEVO en daarna met RoosRos hebben we onze visie en missie ook kunnen vertalen naar een nieuw gebouw. Tijdens het proces besloot het bestuur zelf een eigen kinderopvangtak op te richten, zodat er één organisatie, één team en één pedagogische visie zou zijn. Wij zijn de eerste school binnen KPO die hiermee aan de slag is gegaan en inmiddels staan alle signalen op groen. Op De Stappen volgen dagelijks bijna 300 kinderen onderwijs en zijn er in de opvang 40/50 kinderen inclusief baby’s en peuters; en we groeien nog steeds.’
Ontwikkeling van het onderwijsconcept én het schoolgebouw
De school is langzaam overgestapt van een leerstofjaarklassensysteem naar een meer kindgerichte aanpak. Senior projectmanager Arthur van Kempen van HEVO: “De ontwikkeling van het kindcentrum was een proeftuin van begin tot eind en bood daarmee inspiratie voor het innovatieve concept MijnSchool dat door ons ontwikkeld is. Een traditioneel ontwerpproces begint meestal met een Programma van Eisen, waarin kaders van tevoren worden vastgesteld. KPO Kindcentrum De Stappen wilde een andere visie op onderwijs integreren. Besloten werd het onderwijsconcept tijdens het ontwerpproces concreter in te vullen door het visueel te maken en te werken met voorbeelden uit de praktijk. Het ontwerpproces van het nieuwe schoolgebouw is dus van start gegaan met een nog niet volledig vastgesteld en uitontwikkeld Programma van Eisen.” Een typisch element van MijnSchool is ook het betrekken van de leerlingen in het ontwerpproces. Zowel leerlingen als leerkrachten konden met een vr-bril het nieuwe schoolgebouw visueel beleven en hier feedback op geven. Zo konden zij zelf ervaren wat verschillende ruimte-indelingen doen met een schoolgebouw. “Door middel van dialoogrondes met partijen zijn de inzichten verder aangescherpt en dat hebben wij uiteindelijk vertaald naar het ontwerp”, vult projectleider Frans van Heemst van RoosRos aan, “daardoor ontstond gaandeweg ruimte om het concept te ontwikkelen en gelijk te ervaren wat dat voor de ruimten zou kunnen betekenen. Letterlijk en figuurlijk is het klassikale model losgelaten. Vanuit een open plattegrond is het een doorgaande ruimte zonder muren geworden, waarin afscheidingen de plekken en groepen markeren.”
Leuk is ook dat de kinderen van de school het terrein mede hebben ingericht als een ecologisch en klimaatadaptieve groene speelomgeving.
Inspirerende leeromgeving
Rini knikt: “We zijn een open school met leer- en werkgebieden voor instructie en verwerken én plekken om te spelen, te lezen en te onderzoeken. Het interieur heeft een flexibele indeling met gevarieerde onderwijspleinen en thematische hoeken. De inrichting is voortgekomen uit de visie, waarbij de ontwikkeling van kinderen op een natuurlijke en speelse manier plaatsvindt. Buiten overheerst de kleur van hout, maar binnen is bijna alles wit. De vloer is grijs met een houten plafond. We hebben geen standaard setjes, maar een speelse inrichting met tribunetrappen, werkplekken en lage en hoge tafels. Daarbij houden we wel rekening met de wettelijke richtlijnen en normen voor kinderopvang, waarbij ruimten afsluitbaar moeten zijn. Maar binnen de richtlijnen werken we met grote schuifdeuren zodat het open karakter behouden blijft.”
Gezond binnenklimaat
“Al vanaf het Plan van Eisen is er extra aandacht geschonken aan een goede akoestiek en een gezond binnenklimaat”, vertelt Arthur. “Tijdens het hele traject is intensief samengewerkt in een integraal ontwerpteam op basis van de BIM-werkmethodiek. Er is gekozen voor duurzame materialen en energiezuinige installaties. Het klimaat wordt geregeld door gebalanceerde ventilatie met CO2-sturing. Het tweelaagse gebouw heeft niet alleen een houten uitstraling als het gaat om de gevelbekleding, ook de constructie is deels van hout en er wordt gebruik gemaakt van houtvezelisolatie. Ook zijn er zeer energiezuinige installaties gekozen die enkel ‘draaien’ bij bezetting. Het gehele gebouw is voorzien van ledverlichting en vloerverwarming.”
Het ontwerpproces is van start gegaan met een nog niet volledig uitontwikkeld Programma van Eisen. Door de strikte kaders los te laten is er ruimte gecreëerd voor het onderwijs- en opvangconcept én een gebouw dat precies past.
Bewegen en beleven
Het terrein rondom de school is ingericht als een belevingsterrein. Rini: “Daarnaast zijn onze kinderen intensief betrokken bij het ontwerpen van de buitenruimte en de alternatieve klimtrap in het pand naast een traditionele trap. Ze kunnen er beleven en spelenderwijs voortzetten wat ze binnen doen. Er is een kas met een moestuin, zodat kinderen in de BSO zelf leren koken en ontdekken dat een plant met goede zorg groeit en niet uit een plastic zak uit de supermarkt hoeft te komen.” Doordat er in het ontwerp rekening gehouden is met de behoeften van de gebruikers, is het een plek waar zij zich thuis voelen en waarvan zij met recht kunnen zeggen dat het ‘hún school’ is.
Dit artikel is gepubliceerd in het Inspiratieboek 2015-2025 ‘Kindcentra in hun omgeving’ van Schooldomein. Download artikel